سخنرانی تاریخی پیامبر (ص) در غدیر که حدود یک ساعت طول کشید در یازده بخش ترسیم شده است: 1- حمد وثنای الهی؛ 2- فرمان الهی برای اعلام ولایت؛ 3- اعلام رسمی ولایت و امامت دوازده امام (ع)؛ 4- معرفی و بلند کردن دست امیرالمؤمنین علیه السلام توسط پیامبر (ص)؛ 5- تأکید بر توجه امت به مسئله امامت؛ 6- اشاره به کارشکنی های منافقان؛ 7- پیروان اهل بیت (ع) و دشمنان ایشان؛ 8- حضرت مهدی (عج)؛ 9- مطرح کردن بیعت؛ 10- حلال و حرام، واجبات و محرمات؛ 11- بیعت گرفتن رسمی.
تعیین موضوع خطابه غدیر از آغاز: 12- پیامبر (ص) همان آغاز خطبه فرمودند: فرمان قاطعی از طرف خداوند آمده که مطلب مهمی درباره علی بن ابی طالب (ع) بیان کنم، که اگر نگویم رسالت الهی را نرسانده ام و از عقاب خداوند ترسانم.هم چنین تصریح کردند که هر چه از خداوند خواستم به علت فتنه منافقان و دشمنان مرا از ابلاغ این مهم معذور بدارد، پذیرفته نشد. سپس اشاره کردند که این دستور خاص الهی درباره امامت و ولایت امیرالمؤمنین (ع) است.
یادآوری دو نکته پس از اعلام ولایت:
13- پیامبر (ص) پس از اعلام ولایت فرمودند:
اَللّهُمَ والِ مَنْ والاهْ وَ عادِ مَنْ عاداهُ...؛ خدایا دوست بدار هرکس او را دوست بدارد و دشمن بدار هرکس او را دشمن بدارد و یاری کن هرکس او را یاری کند و خوار کن هرکس او را خوار کند. 14- سپس نزول آیه اکمال را درباره روز غدیر اعلام کردند: «اَلْیَومُ اَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الاِسْلامَ دینا»؛ امروز دین شما را کامل کردم و نعمت را برای شما به حد کمال رساندم و اسلام را دین شما پذیرفتم. و خداوند را بر ابلاغ این رسالت شاهد گرفتند. در خطبه غدیر پیامبر (ص) نگرانی خود را از آینده مسلمانان در سه جمله ابراز کردند:
15- مبادا بعد از من به عقب برگردید؛ 16- مبادا در مسلمان بودن خود، بر خدا منت بگذارید که خدا مواظب شماست؛ 17- بدانید که بعد از من رهبران گمراهی، پدیدار میشوند که مردم را به سوی جهنم میکشانند. من از آنان بیزارم و همه آنان در جهنم خواهند بود. غدیر و حضرت مهدی (عج):
در اواسط خطبه حضرت مطالبی درباره حضرت بقیة اللّه الاعظم حجة بن الحسن المهدی ارواحنا فداه بیان فرمودند، و به اوصاف و جنبه های مخصوص حضرت اشاره کردند که خلاصه آن چنین است: 18- او آخرین امامان است که حجتی بعد از او نیست؛ 19- او بر همه قبایل شرک و کفر چیره خواهد شد و هدایت کننده آنان است؛ 20- او انتقام گیرنده همه خون های به ناحق ریخته اولیای خدا و منتقم از ظالمان است؛ 21- او تعیین کننده دقیق درجاتِ افراد در فضیلت و در جهل و جهالت است؛ 22- او وارث جمیع علوم است؛ 23- همه پیشینیان درباره او بشارت داده اند؛ 24- هیچ کس بر او غالب نمیشود و هیچ کس علیه او یاری نمیشود. دعوت به بیعت:
۲۵- پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم اشاره فرمودند که من، بعد از اتمام خطبه شما را به بیعت با خود و سپس بیعت با علی بن ابی طالب دعوت میکنم. ضمانت این بیعت آن است که من با خداوند بیعت کرده ام و علی هم با من بیعت کرده است. پس بیعتی که از شما میگیرم از طرف خداوند و بیعت با حق تعالی است. |